مطالعات شهری
الهام قاسمی؛ سید مهدی خاتمی؛ مهدی مطیع؛ محمدرضا پورجعفر
چکیده
مدرنیسم در پیشرفت زندگی بشر در ابعاد فناورانه نقش مهمی ایفا کرده، اما نگاه صرف مادیگرایانه آن، شهرها و فضاهای شهری را با چالشهای اساسی در زمینههای اجتماعی فرهنگی، زیست محیطی و معنوی (ابعاد غیرمادی وجود انسان) روبرو کرده است؛ بنابراین توجه به کیفیت معنویت در ساخت و سنجش فضاهای شهری گام مهمی در مقابله با این چالشهاست. ازاینرو ...
بیشتر
مدرنیسم در پیشرفت زندگی بشر در ابعاد فناورانه نقش مهمی ایفا کرده، اما نگاه صرف مادیگرایانه آن، شهرها و فضاهای شهری را با چالشهای اساسی در زمینههای اجتماعی فرهنگی، زیست محیطی و معنوی (ابعاد غیرمادی وجود انسان) روبرو کرده است؛ بنابراین توجه به کیفیت معنویت در ساخت و سنجش فضاهای شهری گام مهمی در مقابله با این چالشهاست. ازاینرو هدف این پژوهش فهم ابعاد کیفیت معنویت در فضاهایشهری و سنجش آن در برخی فضاهایشهری اصفهان است. در بخش کیفی بهوسیله مرور سیستماتیک، ادبیات موضوع تبیین شدهاست. در بخش کمی، آرای دو گروه نخبگان (51 نفر) و شهروندان (400 نفر) بهمنظور رتبه بندی ادراک معنویت از 22 فضای منتخب شهر اصفهان بر اساس مقیاس لیکرت بهوسیله پرسشنامه بررسی شده و از آزمون فریدمن جهت رتبه بندی ادراک معنویت و از تحلیل واریانس یک طرفه جهت مقایسه ادراک حس معنویت در گروه پاسخ دهنده استفاده شدهاست. بر اساس امتیازات دو گروه اساتید و شهروندان به میزان معنویت در فضاهای شهری اصفهان، مسجد جامع بیشترین و بازارچه حسن آباد کمترین امتیاز را کسب نمودهاند. همچنین از بین گونههای فضا، «آرامستان» بالاترین امتیاز را در برخورداری از معنویت دریافت کردهاست. از این رو دو آرامستان مهم اصفهان، آرامستان تخت فولاد (آرامستان عمومی و آرامستان مشاهیر دینی و فرهنگی) و گلستان شهدا بهعنوان نمونههای مورد مطالعه جهت انجام مصاحبههای عمیق با شهروندان (21 نفر) انتخاب و مصاحبهها بهوسیله تحلیل مضمون، تحلیل شدند. نتایج حاکی از آن است که سکوت، خلوت، آرامش، معماری اسلامی بناها و بقعهها، تلفیق طبیعت و عناصر طبیعی با آرامستان، نمایانی آسمان و وسعت محدوده؛ و نیز ابعاد ذهنی فضا اعم از حس ذکر، حس جدایی از دنیا، اتصال با اولیای الهی و بزرگان دینی از مهمترین عوامل ایجاد معنویت در این آرامستان هاست.
غزل یوسفی بجارسری؛ سید مهدی خاتمی؛ سید علی صفوی
چکیده
آشفتگی نماهای شهری در وضعیت فعلی تهران روزانه در معرض دید میلیون ها شهروند قرار می گیرند. در راستای حل این معضل در سال های اخیر مقاله ها و کتب متعددی به رشته تحریر درآمده است و چندین همایش ملی نیز برگزارشده است. با جستجو و بررسی اولیه این مطالعات روشن می گردد که اغلب قریب به اتفاق این مطالعات بر کیفیت مطلوب نماهای شهری تمرکز دارند و از ...
بیشتر
آشفتگی نماهای شهری در وضعیت فعلی تهران روزانه در معرض دید میلیون ها شهروند قرار می گیرند. در راستای حل این معضل در سال های اخیر مقاله ها و کتب متعددی به رشته تحریر درآمده است و چندین همایش ملی نیز برگزارشده است. با جستجو و بررسی اولیه این مطالعات روشن می گردد که اغلب قریب به اتفاق این مطالعات بر کیفیت مطلوب نماهای شهری تمرکز دارند و از فرآیند تولید نما و ابعاد رویه ای آن غفلت کرده اند. در این راستا هدف اصلی این مقاله شناخت و تبیین جایگاه عوامل انسانی و سازمان های دخیل در فرآیند شکل گیری نماهای شهری و تحلیل چالش های رویه ای در آن است. بدین منظور در این مقاله ابتدا با مرور پایگاه های داده، مانند سیویلیکا، مگیران، نورمگز، جهاد دانشگاهی و موتور جست وجوگر گوگل، مقالات مرتبط با نماهای شهری در ایران استخراج شد. در مرحله ی بعد با استخراج مقالات مرتبط و دسته بندی، ارزیابی و تحلیل محتوایی آنان، پرسشنامه ای با سؤالات باز و بسته، در راستای تکمیل و تثبیت اطلاعات، به صورت تصادفی در سطح شهر تهران تکمیل شده است. اطلاعات به دست آمده از روش هایی چون روش تحلیل عامل اکتشافیPCA ، آزمون فریدمن و روش تحلیل تماتیک جهت تحلیل سؤالات استفاده شده است. درنهایت با توجه به تحلیل های انجام شده، عوامل انسانی و سازمان های دخیل در فرآیند شکل گیری نماهای شهری و حوزه های اصلی آنان در سه بعد، مدیریتی- اجرایی (مدیریت شهری، مجریان و پیمانکاران)، فرهنگی- آموزشی (عموم مردم و طراحان( و اقتصادی (سرمایه گذاران) دسته بندی و اولویت بندی شده و چالش های مرتبط با هر یک از عوامل انسانی و سازمان های مداخله گر به تفکیک شناسایی شده است.